Media als film en muziek komen in twee vormen voor; entertainment en kunst. Deze twee sluiten elkaar niet uit. Games daarentegen worden door velen gezien als slechts een vorm van entertainment, soms zelfs als een die alleen geschikt is voor kinderen. Dit wordt deels veroorzaakt doordat games een vrij nieuw medium zijn en dus nog hun waarde moet bewijzen als kunstuiting. Er zijn voldoende voorbeelden te noemen van spellen die weinig overeenkomsten delen met traditionele games en ik graag als ‘ervaringen’ bestempel. Vaak betreft het spellen die op audiovisuele wijze een verhaal vertellen, dat beter tot uiting komt door interactie. Team Ico is een ontwikkelaar die zulke bijzondere ervaringen creëert. Hun laatste beestje heeft een moeizaam ontwikkelingsproces doorgemaakt, maar is nu eindelijk speelbaar in de vorm van The Last Guardian.
Dit verhaal begint op de bodem van een grot waar jij als jongetje ontwaakt naast een enorm, geketend beest die door zijn verwondingen tam blijft liggen. Na een grove eerste ontmoeting, win je het vertrouwen van dit ‘monster’ door zijn wonden te verzorgen om hier al snel op samen de buitenwereld te verkennen. Langzaam ontluikt een subtiele vertelling van een droevig verleden waar jullie beide bij betrokken zijn. Meer zal ik niet verklappen, want dit is een van de sterkste punten aan The Last Guardian, hoewel het einde mij onbevredigd achterliet.
Trico, zoals je het dier noemt, is een bizarre en toch aandoenlijke combinatie van een hond, kat en gevogelte die loeit als een koe en brult als een leeuw. Het is indrukwekkend om te zien dat Trico zich als een echt dier gedraagt, vooral in zijn interactie met jou en zijn omgeving. Zo hij heeft zelfs een eigen tempo (en daarmee het spel) van verkenning, die jij gedwongen bent te volgen. Dat jullie band groeit, kun je zien aan dat Trico steeds beter gehoorzaamt naar je leiding, bezorgt kijkt wanneer je kort je eigen weg moet gaan en je zelfs komt redden uit benaderde situaties. Gepaard met de realistische animatie is The Last Guardian een waar genot om te zien.
De eerste helft van deze ervaring is fantastisch. Trico en zijn kleine eigenaardigheden ontdekken is wonderlijk. Het is er soms aan af te zien dat het spel als sinds het begin van het Playstation 3 tijdperk in ontwikkeling is, maar door de fantasierijke vormgeving, stoort dit op geen enkel moment. Omgevingen bestaan uit antieke tempels en hun directe buitenomgeving, die na een bepaalde tijd eentonig worden. Gameplay bestaat uit ’micro-puzzels’, kleine platform stukken en zeldzame gevechten tegen lege harnassen. Het is niet altijd duidelijk waar je heen hoort te gaan of welke schakelaar je als eerste moet over halen, maar gelukkig kun je nooit iets fout doen. Alle acties zijn blijvend en doordat het spel gedwongen automatisch opslaat, weet je dat je altijd op het juiste pad zit.
Langzamerhand ontdek je wel steeds meer kleine ergernissen, zoals de camera die niet meewerkt, puzzels die niet lastig zijn, alleen vervelend of dat de besturing niet geschikt is voor platformen en vechten. Maar dit zijn eenmalige problemen die je niet terugkeren, omdat de gameplay gevarieerd is toch? Toch? Een spel waarbij zoveel aandacht is gestoken in de vormgeving en 10 jaar aan ontwikkelingstijd heeft gehad, zal toch wel meer te bieden hebben? Toch?
The Last Guardian (PS4 Gameplay)
Dit is waar ik het gruwelijk mis had. The Last Guardian is duidelijk een project waar meer ontwerpers dan programmeurs aan hebben gewerkt en de moeizame ontwikkeling toont zijn sporen. Dit spel heeft enorme last van wat ik het ‘Uncharted Syndroom’ noem. De Uncharted serie herinner ik mij vooral als de spellen die er erg mooi uitzagen, maar verschrikkelijke gameplay hadden. Dit kwam doordat er veel aandacht was gestoken in de uitgebreide bewegingsanimaties van de personages, ook tijdens momenten als klimmen. Je verloor regelmatig de controle als speler, omdat Nathan op realistische wijze soms een steen misgreep of zijn grip kwijt raakte. Dit initieerde nano-animaties, waarbij je als speler alle invloed op het getoonde beeld kwijt was. Dit haalt het bloed onder mijn nagels vandaan, aangezien je nooit weet hoe lang de animatie duurt en het constant je interactie en daarmee immersie met de wereld verbreekt.
Zo zijn het jongetje en Trico ook beide prachtig geanimeerd. Voor de gameplay is het syndroom echter een drama. Zeker aangezien The Last Guardian een van de ergste gevallen van ‘plakkerige’ besturing heeft die ik ooit heb gezien. Hiermee wil ik zeggen dat voortbewegen soms moeizaam gaat, omdat je overal aan blijft kleven. Het loslaten van de vacht gaat soms lastig, het wisselen tussen hangen aan en staan op een richel gaat lastig en laat mij niet beginnen over het aantal keer ik een ravijn ben ingedoken, omdat het springen niet nauwkeurig is. Mijn ergernis over de besturing bleef groeien naarmate ik vorderde in het verhaal en ik moest zelfs af en toe het spel pauzeren om mijzelf te bedaren. Momenten die spannend of emotioneel horen te zijn, werden verpest door de afschuwelijk ongehoorzame besturing.
Oordeel: Ik ben verscheurd na het spelen van The Last Guardian. Enerzijds is het grafisch ontwerp en de uitwerking fenomenaal. Anderzijds kan ik niet over het hoofd zien dat de gameplay eentonig, weinig uitdagend is en de besturing mij langzaam maar zeker deed koken van woede. De belangrijkste motivatie om door de zetten was het zien groeien van jouw band met Trico en de zijne met jou. Games zijn een waardevol medium voor de kunst en ik vind het belangrijk dat games niet slechts als een vorm van entertainment gezien worden. Echter mag een praktisch, maar oh zo essentieel onderdeel van een spel als besturing, niet vergeten worden. Dit bijzondere verhaal leent zich beter voor het medium van game dan een boek of film, maar is in dit geval helaas belabberd uitgevoerd. De ervaring blijft staan en misschien zal mijn herinnering van mijn avontuur met Trico positiever zijn. Voor nu, met de ergernissen die The Last Guardian mij heeft opgeleverd nog vers in het geheugen, ben in teleurgesteld achtergelaten in deze langverwachte titel.