Ondertussen al twee jaar oud komt nu Is the Man Who Is Tall Happy? ook naar Nederlandse bioscopen. Een film van regisseur Michel Gondry (Eternal Sunshine of the Spotless Mind) waarin we een beeld geschetst krijgen van filosoof Noam Chomsky. De meeste mensen zal de film noch de naam Chomsky iets zeggen. Dit is niet erg, aangezien dit niet een bioscooprelease is die bedoeld is voor het grote publiek. Voor wie is het dan wel bedoeld? Wat kan je verwachten van gesprekken tussen een Franse regisseur en een filosoof van boven de tachtig?
Plot: In deze film is niet te spreken van een plot. Waar Is the Man het dichtste bijkomt, is een documentaire, maar zelfs dat is vergezocht. Feitelijk hebben we te maken met gesprekken tussen Chomsky en Gondry opgenomen over meerdere jaren. Visueel gezien bestaat het grootste deel uit animaties zelfgemaakt door Gondry die de gespreksonderwerpen ondersteunen. Chomsky is een kleurrijke man die helder kan vertellen. Naast een aantal persoonlijke kwesties worden voornamelijk zijn filosofische ideeën besproken.
De film is in te delen in drie stukken, waarin de drie expertise vlakken van Chomsky worden besproken. In zijn geheel gaat Gondry op zoek naar de betekenis van ware wetenschap. Deel een gaat over Philosophy of Mind. Het tweetal bespreekt hierbij zaken als perceptie, psychologische continuïteit en hoe wij als mensen de wereld indelen. Zo wordt de paradox van het schip van Theseus aangehaald. Stel je hebt een schip waar over de jaren heen stukje bij beetje ieder onderdeel van is vervangen; kan je dan nog wel van hetzelfde schip spreken? Onderdeel twee gaat over taalfilosofie, hetgeen waar Chomsy door zijn Generative Grammar theorie het bekendst om staat. Gondry gaat in gesprek over de complexiteit van taal en grammatica, maar ook de eenvoud waarmee kinderen het oppikken. Hoe is deze verhouding mogelijk? Tot slot wordt nog vluchtig politiek besproken, maar dit onderwerp komt niet goed tot zijn recht. Chomsky vertelt over zijn jeugd als Jood in de Tweede Wereld Oorlog, Zigeuners in Frankrijk en het lot van de Koerden. Dit laatste gesprek is duidelijk minder goed gestructureerd en wordt verstrooid gepresenteerd doordat biografische anekdotes vermengd worden met filosofische ideeën.
Dat is tevens meteen het grootste probleem waar Is the Man mee te kampen heeft; verstrooidheid. Het algehele doel van deze film ontgaat mij ook. Gondry is gesprekken aangegaan met Chomsky waar Gondry zelf interesse in heeft. Dit moet het publiek toevallig weten te boeien. Doordat Gondry in verschillende aspecten van het leven van Chomsky is geïnteresseerd, is het eindresultaat ongefocust. Hoewel duidelijk te zien is dat de film op onderwerpen is ingedeeld, worden er soms rare sprongen gemaakt, wat wordt veroorzaakt door de natuur van een gesprek tussen twee mensen. Een laatste kritiek op de volgbaarheid van de film is een technische. De versie die ik heb gezien was niet voorzien van ondertiteling, iets dat wenselijk is bij een gesprek tussen een oudere heer en een Fransman met een dik accent.
Oordeel: Is the Man Who Is Tall Happy? is eigenlijk niet als een film te beoordelen, daar heeft het niet genoeg elementen van een speelfilm voor. Het makkelijkst is deze film te beoordelen op de correctheid van de ideeën die Chomsky aandraagt en hoe Gondry dit presenteert doormiddel van zijn animatie. Verder moet ik erbij zeggen dat deze film lang niet voor iedereen zal zijn. Er worden geregeld wetenschappelijke termen gebruikt die niet worden uitgelegd en filosoof Noam Chomsky van tevoren kennen is een vereiste om de onderwerpen goed te kunnen volgen. Mocht de omschrijving hierboven je echter aanwakkeren, dan is dit een film die ik kan aanraden. Chomsky is een charmante man met een rijkdom aan kennis en ideeën die je tot denken zullen zetten. De animatie en het oprechte interesse van Gondry in Chomsky maakt het tot een mooi geheel.
